Niemieckie, małe miasta, położone niedaleko granicy z Polską, mają swój niewątpliwy urok. Gdy w maju tego roku zwiedzałam Szwajcarską Saksonię byłam zachwycona! Tym razem przyszedł czas na odwiedzenie Brandenburgii i położonego 30 km od granicy z Polską, w Zasiekach, niemieckiego miasta Chociebuż (Cottbus). Jakie jest i co warto w nim zobaczyć? O tym w dzisiejszym wpisie!
Pomysł na weekend w niemieckim mieście Cottbus (pol. Chociebuż) pojawił się niespodziewanie. Pojechałam do niego na zaproszenie tamtejszej informacji turystycznej. Nigdy wcześniej o nim nie słyszałam, dlatego ciekawość i chęć dowiedzenia się czegoś więcej oraz nutka niepewności związana z tym co mnie czeka – zwyciężyły. W dniach 12-14 lipca 2019 roku odkrywałam uroki tego malowniczego miasta.

Kilka słów o Cottbus
Średniowieczne miasto Cottbus (Chociebuż) jest stolicą Dolnych Łużyc. Pierwsze wzmianki sięgają 1156 roku. Nazwa miasta wywodzi się najprawdopodobniej od łużyckiego imienia „Chotibud”. Można tu spotkać potomków Serbołużyczan – pierwszych plemion słowiańskich, zamieszkujący teren wschodnich Niemiec, w basenie górnego i dolnego biegu Szprewy. Ich kultura przekazywana jest z pokolenia na pokolenie, a stroje, obyczaje czy tradycje możemy zobaczyć w Chociebużu. Od XIX wieku miasto się uprzemysłowiło. Powstały tutaj fabryki włókiennicze i tekstylne, które były znane w całej Europie oraz odkryto w tym rejonie złoża węgla brunatnego. Miasto odgrywało kluczową rolę dla całych Niemiec, ponieważ było jednym z największych dostawców energii. Niestety fabryki upadły i pozostały po nich jedynie opuszczone budynki z czerwonej cegły, z charakterystycznymi kominami, a w miejscu, gdzie niegdyś wydobywano węgiel brunatny, trwają pracę nad budową sztucznego jeziora „Cottbuser Ostsee”. Planowane zakończenie prac w 2020 roku jest mało realne, dlatego szacuje się, że całkowite zalanie niecki zostanie przesunięte na 2025 rok.

Co warto zobaczyć w Cottbus (Chociebuż)?
Rynek i Stare Miasto
Zwiedzanie Chociebuża najlepiej zacząć od spaceru po mieście. Na każdym kroku zobaczymy rzeźby czy posągi, które nie mają zbyt wiele wspólnego z samym miastem. Jednak historyczne centrum to przede wszystkim barokowe kamienice mieszczańskie, deptak z synagogą czy secesyjny Teatr Narodowy. To, co przyciąga uwagę, to dwa murale, które pokazują dawne życie Serbołużyczan, których historia wciąż jest tutaj żywa.


Altmarkt czyli rynek to miejsce, które zachwyca ilością zabytkowych kamienic. W jednej z nich swoją siedzibę ma nietypowa apteka. Mieści się w niej Brandenburskie Muzeum Aptekarstwa. Historia „Apteki pod Lwami” sięga XVI wieku. Jest to najstarsza apteka w mieście. Do 1984 roku funkcjonowała wyłącznie jako apteka, później na 5 lat została zamknięta i przeszła renowację. Od 1989 roku mieści się tutaj także muzeum, które w czerwcu 2019 odchodziło swoje 30-lecie.
W aptece można zaopatrzyć się w zioła oraz herbaty, obejrzeć zbiory historii farmaceutycznej, komorę gazową czy laboratorium. Ciekawostką jest fakt, że w aptece można nabyć wodę kolońską, której produkcję rozpoczęto w 1709 roku, w Kolonii. Obecnie są tylko trzy miejsca, gdzie można ją kupić: w Kolonii, w Chociebużu oraz przez internet.
Do apteki warto zajrzeć także z racji zabytkowo wyposażonego wnętrza. Zwiedzanie muzeum z przewodnikiem jest możliwe od wtorku do piątku o godzinie 11:00 oraz 14:00, a w sobotę, niedzielę i dni świąteczne – tylko o godzinie 14:00. Bilet normalny kosztuje 4 euro, a ulgowy 2 euro.


Wieża widokowa Spremberger Turm
Kolejnym, obowiązkowym punktem podczas zwiedzania Chociebuża jest odwiedzenie punktu widokowego – wieży Spremberger Turm. Została wybudowana w XIII wieku i obecnie jest jednym z symboli miasta. Znajdująca się obok baszta tworzyła główną bramę wjazdową do miasta od strony południowej. Na szczycie wieży, w latach 1823-1835, został stworzony taras widokowy, z którego rozpościera się widok na cały Chociebuż i okolicę. Aby na niego wejść należy pokonać 131 schodów. Cała wieża Spremberger Turm ma wysokość 31 metrów.

Kościół św. Mikołaja
Największym na terenie Dolnych Łużyc jest kościół św. Mikołaja znajdujący się w Chociebużu. Wzniesiono go w XV wieku w stylu późnoniemieckiego gotyku, w miejscu, gdzie od XII wieku istniała już budowla sakralna. Od czasu, gdy na tereny Brandenburgii dotarła reformacja Marcina Lutra, kościół stał się ewangelicki.
Warto wiedzieć, że pożar, który nawiedził miasto w 1600 roku wyrządził wielkie szkoda także w samym kościele. Z pierwotnego wystroju do czasów współczesnych zachowały się jedynie resztki fresków na niektórych filarach chóru. Ołtarz został wykonany w stylu późnego renesansu i baroku. W kwietniu 1945 roku, w trakcie walk ulicznych, spłonęło całe wnętrze kościoła oraz zawaliła się nawa środkowa. Odbudowa i odtworzenie architektury trwała do 1970 roku. Obecnie, w każdą niedzielę i święta odprawiane są tutaj msze, a w ciągu roku można zobaczyć występy chórów czy koncerty organowe i instrumentalne.


Park Goethego
Chociebuż to zielone miasto, w którym ilość parków bardzo pozytywnie zaskakuje. Wzdłuż rzeki Sprewy, w kierunku miasta powstał łańcuch parków z egzotycznymi roślinami. Jednym z nich jest park Goethego, który znajduje się niedaleko kościoła św. Mikołaja. W czasach, kiedy miastem rządził burmistrz Werner, w 1895 roku rozpoczęto prace związane z powstaniem parku miejskiego. Centralnym miejscem jest staw „Amtsteisch”. Na terenie tego zielonego obszaru wypoczynkowego została wybudowana elektrownia olejowa. W 2013 roku budynek elektrowni przeszedł renowację i obecnie mieszczą się tutaj biura oraz apartamenty.

Park i Pałac Branitz
Pałac Branitz to jedno z ciekawszych miejsc, które warto odwiedzić będąc w Chociebużu. Nie tyle sam pałac, co park ma nietypową historię. Otóż pałac, od 1696 roku, należał do rodziny von Pückler, która w swoim posiadaniu miała także pałac w Muskau (Mużaków). Od 1845 roku mieszkał tutaj książę Hermann von Pückler-Muskau, który był jednym z wybitniejszych, artystów-planistów ogrodów, kobieciarzem i elegantem, szukającym kochanek, które finansowałyby jego pasje związaną z tworzeniem nietypowych ogrodów oraz dalekich i egzotycznych podróży.

Pałac Branitz jest późnobarokową budowlą, w której zachowały się oryginalne wnętrza, oddające autentyczną atmosferę książęcego otoczenia. Został pieczołowicie odrestaurowany i ukazuje nietypowe życie księcia Pücklera. Podczas zwiedzania szczególnie warto zwrócić uwagę na bibliotekę, jadalnie czy salę muzyczną oraz sypialnie księcia.


To właśnie tu, w wieku 60 lat książę Hermanna von Pückler-Muskau, założył park krajobrazowy, według wzoru angielskiego. Na ponad 600 hektarach zbudował piramidy w łużyckim piasku, formował pagórki, sadzał drzewa i krzewy. Jednym z ciekawszych i nietypowych elementów ogrodu jest piramida na wodzie, w której książę Pückler spoczywa od 1871 roku. Nietypowy kurhan ma długość ok. 35 metrów i wysokość ok. 13 metrów. Powstała także piramida lądowa, na pamiątkę podróży księcia na wschód w latach 1834-1840. Jej wysokość to 13,40 metrów. Na jej szczycie znajduje się napis „Groby są górskimi wierzchołkami odległego, nowego świata”.

Dom Górny, zwany także oranżerią to miejsce, w którym nie tylko mieszkał ogrodnik, ale także książę trzymał zimą swoje rośliny doniczkowe oraz uprawiał winorośl. Budynek powstał na przełomie 1848 i 1849 roku i obecnie, w miesiącach letnich, funkcjonuje jako kawiarnia parkowa.
Park dostępny jest dla zwiedzających przez cały rok. Wejście do niego jest bezpłatne. Pałac można zwiedzać od początku kwietnia do końca października codziennie w godzinach 10:00 – 18:00 oraz od listopada do marca, od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00 – 16:00. Bilet normalny kosztuje 6,50 euro, bilet ulgowy 4,50 euro.

Kolejka wąskotorowa
Od 1954 roku w Chociebużu funkcjonuje kolejka wąskotorowa. Całość trasy wynosi 3,2 km i na tym odcinku łączy ze sobą najważniejsze atrakcje turystyczne w południowej części miasta. Dworzec kolejki znajduje się w dzielnicy Sandow. To także miejsce, gdzie zobaczymy zabytkowe, parowe i elektryczne lokomotywy wąskotorowe. Trasa przebiega przez Centrum Targowe MesseCottbus, tuż przy którym znajduje się park Spreeauenpark – stworzony w 1995 roku z okazji Krajowej Wystawy Ogrodniczej. Dwa przystanki dalej jest Ogród Zoologiczny (o którym więcej przeczytasz w dalszej części wpisu), na terenie którego spotkamy ponad 1200 zwierząt (160 gatunków). Kolejny i zarazem ostatni, szósty przystanek to Park i Pałac Księcia Pücklera w Branitz. Historyczne pomieszczenia pałacu dają możliwość poznania życia księcia Hermanna von Pücklera, a spacer po parku będzie dopełnieniem jego twórczości.
Kolejka wąskotorowa kursuje od kwietnia do października. Bilet normalny kosztuj 5 euro (dla osób od 14 roku życia), bilet ulgowy to koszt 3 euro (dla dzieci od 3 do 14 lat oraz dla osób niepełnosprawnych).

Ogród zoologiczny Tierpark Cottbus
Ogród zoologiczny Tierpark Cottbus to jedno z ciekawszych miejsc, do którego można dostać się kolejką wąskotorową. Miejsce polecane jest szczególnie dzieciom, chociaż każdy dorosły znajdzie tutaj coś dla siebie. W otoczeniu przyrody i malowniczego krajobrazu, na terenie ogrodu zoologicznego żyje ponad 1200 zwierząt. Zobaczymy m.in. słonie, drapieżne koty (w tym geparda czy tygrysy), małpy, zebry, strusie, antylopy, pingwiny, papugi czy ptaki brodzące. Najmłodsi będą mieli możliwość odwiedzenia także minizoo, zobaczenia wybiegu ze zwierzętami domowymi czy skorzystania z tutejszego placu zabaw.
Ogród zoologiczny został otwarty 1 czerwca 1954 roku. W 1968 roku otworzono budynek dla drapieżników, do którego wprowadziły się lwy, tygrysy i niedźwiedzie, a rok później, w 1969 r. przybył pierwszy słoń (Sundali). Wkrótce powstały obszerne kolekcje gęsi, kaczek, bocianów i innych ptaków wodnych, z których pomyślnej hodowli Ogród Zoologiczny w Cottbus szybko stał się znany. Następnie, dzięki wsparciu miasta Cottbus, kilku przedsiębiorstw oraz założonego w 1994 roku Stowarzyszenia Wspierającego Ogród Zoologiczny (Tierpark-Förderverein) powstały nowe budowle: budynek administracji i socjalny (1991), skała dla pingwinów (1993), budynek dla jeżozwierzy i surykatek (1993), powiększenie budynku dla ptaków bocianowatych (1999), budynek dla małp gibonowatych (1997).
Każdego dnia, na terenie ogrodu zoologicznego odbywają się pokazy karmienia zwierząt. Harmonogram jest następujący:
godz. 11:30 – pelikany (od maja do września)
godz. 12:00 – lemury
godz. 14:00 – kaczki i karpie (górny staw)
godz. 14:30 – słonie
godz. 15:00 – koty drapieżne (poza poniedziałkami i piątkami)
godz. 15:15 – pingwiny
godz. 15:30 – lemury i wydry karłowate
W czasie mojego pobytu w zoo, miałam okazje wziąć udział w karmieniu słoni. Obsługa zoo przynosi wielką skrzynię z marchewkami, bananami i bułkami, z której każdy może wziąć produkty i nakarmić słonia. Dzieci mają z tego największą frajdę, a pokaz cieszy się dużą popularnością.

Ogród zoologiczny Tierpark Cottbus otwarty jest codziennie, ale godziny zależą od pory roku i miesiąca. Od maja do końca września można go odwiedzać w godzinach 9:00 – 19:00, w marcu od 9:00 do 17:30, w kwietniu od 9:00 do 18:30, w październiku od 9:00 do 18:00, a w miesiącach zimowych (listopad – luty) w godzinach 9:00 – 17:00. Bilet normalny kosztuje 8 euro, ulgowy 6,40 euro, bilet dla dzieci (w wieku 3 – 16 lat) – 4 euro, dzieci do 3 roku życia wchodzą za darmo.

Park rozrywki ErlebnisPark Teichland
Park rozrywki ErlebnisPark Teichland to kolejne miejsce, szczególnie polecane dzieciom. Położony jest 19 km na północny-wschód od miasta Chociebuż, niedaleko „Ogórkowej Drogi Rowerowej” oraz w bliskim sąsiedztwie Spreewaldu. Największą atrakcją w parku jest letni tor saneczkowy. Wyciąg ma długość 300 metrów i zawozi chętnych zjazdu 44 metry wyżej, skąd zaczyna się zabawa. Na całej trasie liczącej długość 903 metrów, na odważnych czeka 6 ostrych zakrętów. Dzieci powyżej 8 roku życia mogą zjeżdżać same na torze saneczkowym.
Na terenie parku rozrywki ErlebnisPark Teichland znajdziemy także inne atrakcje. Zaliczyć do nich można minigolfa, ściankę wspinaczkową, tor MonsterRoller, tor pontonowy, wodny walking-ball, trampolinę, słowiański gaj bogów, labirynt, ścieżkę małych bogów, przyrodniczą podróż w czasie oraz wieżę widokową.

Wejście do parku rozrywki ErlebnisPark Teichland jest bezpłatne. Korzystanie z poszczególnych atrakcji wymaga zakupu żetonów. Zasada jest prosta – im więcej żetonów kupisz jednorazowo, tym mniej zapłacisz. Cennik obowiązuje w zależności od wieku – dzieci do lat 14 za 1 żeton zapłacą 1,80 euro, za 6 żetonów – 9 euro, a za 12 żetonów – 17,50 euro. Powyżej 15 roku życia obowiązują następujące ceny: 1 żeton – 2,20 euro, 6 żetonów – 12 euro i 12 żetonów – 21,60 euro.
Wejście do parku jest możliwe od kwietnia do końca października w godzinach 10:00 – 19:00 oraz przez cały marzec i od listopada do końca grudnia w godzinach 11:00 – 17:00. Godziny i dni otwarcia mogą ulec zmianie w zależności od warunków pogodowych.
Manufaktura Czekolady Confiserie Felicitas
Manufaktura Czekolady Confiserie Felicitas położona jest w miejscowości Hornow, 25 kilometrów od Chociebuża. To miejsce, w którym czuć czekoladę na odległość. Wnętrze skrywa w sobie mini sale kinową, w której poznamy historię tego miejsca oraz dowiemy się jak rozwijała się manufaktura. Jednak największą atrakcją jest możliwość wzięcia udziału w warsztatach robienia własnej czekolady! Słodką tabliczkę można wykonać z trzech rodzajów czekolady – gorzkiej, mlecznej oraz białej przy udziale kilku smacznych dodatków.

Na miejscu działa także sklep, w którym zaopatrzymy się w słodkości, możemy posmakować pyszności w tutejszej kawiarni, a dla najmłodszych dostępny jest plan zabaw i farma z domowymi zwierzętami.

Przeczytaj także: Szlak Green Velo #1 – z Olsztyna do Węgorzewa