Ukryte wśród malowniczych krajobrazów północnych Czech, Adrspaskie Skały (Skalne Miasto) to jeden z najbardziej fascynujących rezerwatów przyrody w Europie Środkowej. Ten unikalny labirynt skalny od dziesięcioleci przyciąga turystów z całego świata. Oto co warto wiedzieć przed wyprawą w to niezwykłe miejsce.
Czym jest czeskie Skalne Miasto?
Adrspaskie Skalne Miasto to część obszaru chronionego krajobrazu Broumovsko, położonego w Czechach. Od 1933 roku miejsce to posiada status Narodowego Rezerwatu Przyrody. Skalne formacje, które dziś podziwiamy, powstały w wyniku erozji piaskowca – proces ten trwał miliony lat. Wąwozy i korytarze powstały między innymi na skutek wypłukiwania przez wody opadowe i działania sił natury na skalne ściany.
Szlak turystyczny przez Skalne Miasto
Wchodząc do Skalnego Miasta warto najpierw zrobić pętle wokół jeziorka Piskovna. Prowadzi tamtędy szlak niebieski. Pętla ma ok. 1 km długości, przejście jej nie powinno zająć dłużej niż 20 minut, rozpoczyna się tuż za wejściem do Skalnego Miasta. Po jej przejściu wracamy do punktu startowego i ruszamy właściwą trasę przez dalszą część kompleksu. Kierujemy się na zielony szlak, który prowadzi przez Skalne Miasto. Ma on ok. 3,5 km długości, a jego przejście zajmuje około trzech godzin. Wejście do skalnego kompleksu znajduje się przy bramie – tzw. Piaskowni, tuż obok Centrum Informacji Turystycznej w Adrspach.


Na trasie zwiedzania czeka na turystów wiele interesujących formacji skalnych, które otrzymały nazwy oddające ich charakterystyczny wygląd:
- Dzban (Džbán) – potężna wieża z unikalnym sześciometrowym oknem skalnym.
- Głowa Cukru (Homole cukru) – jedna z najdziwniejszych formacji, przypominająca odwróconą głowę cukru.
- Kochankowie (Milenci) – najwyższa i najbardziej znana formacja skalna, sięgająca około 100 metrów.
- Mały Wodospad – urokliwe miejsce z bijącym źródełkiem, gdzie można odpocząć.
- Duży Wodospad – spadający z wysokości szesnastu metrów.
- Plac Słoni – w tym miejscu warto zwrócić uwagę na roślinność. Występują tu gatunki, które zazwyczaj rosną co najmniej o dwieście metrów wyżej nad poziomem morza.









Szczególną atrakcją jest Kamień Gromowy (Hromový kámen), z którym wiąże się historia z 1772 roku, gdy podczas burzy oderwał się ogromny skalny blok, który stoczył się z hukiem u stóp przerażonych angielskich podróżników.
Historia odkrycia Skalnego Miasta
Przez długie wieki nikt nie wiedział zbyt wiele o skalnych miastach w okolicach Adrszpachu. Miejscowi wchodzili tam tylko w obliczu zagrożenia, szukając schronienia podczas wojen. Dopiero około 1700 roku pierwsi turyści ze Śląska zaczęli przybywać do tego tajemniczego miejsca.
Wiele ważnych historycznych postaci podziwiało Skalne Miasto, w tym królowa Luiza Pruska, hrabia Antoni Spork z Kuksu, cesarz Józef II, polski król i elektor saski Fryderyk August oraz austriacki cesarz Karol.
W 1824 roku wśród skał wybuchł ogromny pożar, trwający kilka tygodni, który strawił prawie całą roślinność leśną. Paradoksalnie, ułatwiło to poruszanie się po skalnym labiryncie. W pierwszych dekadach XIX wieku miejscowi zaczęli tworzyć pierwszą sieć szlaków turystycznych.

Informacje praktyczne
Godziny otwarcia:
Skalne Miasto jest dostępne dla zwiedzających w następujących godzinach:
- TOP Sezon (1 lipiec – 31 sierpień): 8:00 – 20:00
- Sezon główny (1 kwiecień – 30 czerwiec oraz 1 wrzesień – 31 październik): 8:00 – 18:00
- Poza sezonem głównym (1 listopad – 31 marzec): 8:00 – 16:00
Warto zaplanować wizytę z uwzględnieniem tych godzin, zwłaszcza jeśli zamierzasz przejść cały szlak lub wybrać się w dalszą trasę przez Teplickie Skały.

Lokalizacja i dojazd:
Adrspaskie Skalne Miasto znajduje się w odległości:
- 180 km od Pragi,
- 70 km od Hradec Králové,
- 35 km od Náchod,
- 110 km od Wrocławia,
- 30 km od Wałbrzycha,
- 60 km od Kłodzka,
Zasady zachowania w rezerwacie
Odwiedzając rezerwat należy przestrzegać ustalonych zasad:
- Zakaz palenia papierosów i rozpalania ognia,
- Zakaz jazdy na rowerze,
- Zakaz poruszania się poza wyznaczonymi szlakami turystycznymi,
- Zakaz zrywania i niszczenia roślin,
- Psy można prowadzić po szlaku wyłącznie na smyczy,
- Zakaz rycia napisów w skałach lub niszczenia tych unikalnych pomników przyrody.
Co jeszcze warto zobaczyć w Skalnym Mieście?
Podczas zwiedzania zwróć szczególną uwagę na:
- Echo (Ozvěna) – miejsce, gdzie od 1783 roku rozbrzmiewały rogi myśliwskie,
- Widok na Starostę – jeden z najwspanialszych widoków na formacje skalne,
- Gothycką Furtę – zbudowaną wraz z systemem chodników i mostów w 1839 roku,
- Zalany kamieniołom – pętla turystyczna o długości 1,5 km.
Adrspaskie Skalne Miasto to miejsce, gdzie natura stworzyła prawdziwe dzieło sztuki. Labirynt skalnych korytarzy, spektakularne formacje i bogata historia sprawiają, że jest to obowiązkowy punkt na mapie każdego miłośnika przyrody i nietypowych krajobrazów.


