Kameralny port, który jest początkiem lub końcem szlaku turystyki wodnej Wielkich Jezior Mazurskich. Brama Mazur – tak określane jest Węgorzewo. Kameralne miasto, które w sezonie letnim stanowi jeden z ośrodków wypoczynkowo-rekreacyjnych na Mazurach. Co warto w nim zobaczyć?
Długo zabierałam się do tego, aby napisać o Węgorzewie. Miasto, które odwiedziłam w ramach mojej ubiegłorocznej wyprawy rowerowej szlakiem Green Velo. To właśnie tutaj wjeżdżałam na wschodni szlak rowerowy. Mimo że w Węgorzewie spędziłam tylko jeden dzień, to udało się co nieco zobaczyć. Jeśli będziesz tam – koniecznie odwiedź informację turystyczną, która mieści się w Ekomarinie. Można tam także wynająć pokój i spędzić spokojny czas z widokiem na Przystań Żeglugi Mazurskiej.
Krótka historia Węgorzewa
Początki Węgorzewa sięgają XIV wieku, kiedy tereny te rozpoczęli kolonizować Krzyżacy. W 1335 roku Zakon Krzyżacki wzniósł nad rzeką drewniany zamek, który 30 lat później został zdobyty i spalony przez wojska litewskie księcia Kiejstuta. W 1398 roku Krzyżacy ponownie wybudowali zamek, jednak tym razem murowany. Wybrany także inną lokalizację. Nowa budowla powstała na rzecznej wyspie, dwa kilometry od spalonej, drewnianej strażnicy.
Zamek był miejscem, wokół którego rozwinęła się osada targowa. Z biegiem czasu zamek przeszedł w ręce starostwa. W 1571 roku książę Pruski – Albrecht Hohenzollern nadał osadzie prawa miejskie, a miasto nazwano Angerburg. Wojny szwedzkie, które miały miejsce w XVII wieku spowodowały splądrowanie i spalenie miasta. W XVIII wieku epidemia dżumy zdziesiątkowała mieszkańców.
Czasy rozwoju
W XIX wieku miasto przeżywało swój rozwój gospodarczy. Wówczas przekopano kanały łączące Wielkie Jeziora Mazurskie i powstał jeden system wodny. Uruchomiono komunikację statkami parowymi z Węgorzewa do Giżycka. Na przełomie XIX i XX wieku do Węgorzewa zagościła kolej i powstała pierwsza linia kolejowa, a wraz z nią pojawili się pierwsi turyści. Rozpoczęto organizację rejsów łodziami po Mamrach, pływano na piękną wyspę Upałty. Miasto otrzymało nazwę Węgobork, a dopiero w 1946 roku, po przejęciu przez polską administrację nadano mu nazwę Węgorzewo.
Co warto zobaczyć w Węgorzewie?
Muzeum Kultury Ludowej
W 1991 roku w Węgorzewie powstało Muzeum Kultury Ludowej. Mieści się w zabytkowym budynku pochodzącym z pierwszej połowy XVIII wieku. Historia zbiorów, które można znaleźć w muzeum sięga lat 60. XX wieku. Co można w nim zobaczyć? Bogate zbiory zabytków etnograficznych, historycznych i archeologicznych, które dotyczą przeszłości ziemi węgorzewskiej oraz terenów dawnych Prus Wschodnich. Znajduje się tutaj także archiwum oraz biblioteka naukowa.
W licznych zbiorach muzeum można znaleźć przedmioty codziennego użytku, tkaniny, sprzęt gospodarczy, akcesoria obrzędowe oraz odzież charakterystyczną dla dawnych Mazur. Co roku, w pierwszy weekend sierpnia w Muzeum organizowany jest Międzynarodowy Jarmark Folkloru, na który przyjeżdżają twórcy ludowi z Polski i zagranicy. Podczas trwania imprezy prezentowany jest tradycyjny dorobek artystyczny, obrzędy, rękodzieło, grana jest muzyka oraz odbywają się tańce ludowe. Wydarzenie, na które warto przyjechać do Węgorzewa.
Obecnie Muzeum jest czynne od poniedziałku do piątku w godz. 7:30-13:30. Kasa czynna do godz. 12:30. Po zamknięciu kasy brak możliwości zwiedzania. W soboty i niedziele zwiedzanie po uprzednim telefonicznym. Cennik wstępu do muzeum najlepiej sprawdzić na bieżąco na stronie http://www.muzeum-wegorzewo.pl/. Ceny biletów zależą od wystaw, które chcesz zobaczyć.
Park Etnograficzny
Na terenie Muzeum Kultury Ludowej znaleźć można niewielki skansen. Powstały tutaj Park Etnograficzny skupia zabytki tradycyjnego budownictwa mazurskiego. Zwiedzający mogą obejrzeć drewniane chałupy z XVIII wieku oraz XIX-wieczny budynek gospodarczy i szachulcowy dom mieszkalny. W skansenowskich chałupach działają pracownie rękodzieła artystycznego (garncarska, kwiaciarska, tkacka i ceramiczna).
Początki skansenu nad Węgorapą sięgają 1994 roku. Wówczas posadowiono 2 obiekty, remizę strażacką i kuźnię z przełomu XIX i XX w. Wszystkie budynki są reliktami budownictwa mazurskiego.
Legenda:
1. Budynek Muzeum z 1737 r.
2. Pracownia ceramiczna
3. Chata nr 10 z Krzyżewa z 1838 r.
4. Budynek gospodarczy stanowiący wspólną zagrodę z chatą nr 10 z Krzyżewa
5. Chata nr 35 z Woźnic z końca XVIII w.
6. Chata nr 16 z Krzyżewa z 1825 r.
7. Remiza strażacka z Ołownika z przełomu XIX / XX w.
8. Kuźnia z Zabrostu z przełomu XIX / XX w..
9. Budynek mieszkalny konstrukcji szachulcowej z Węgorzewa (z ul. Sienkiewicza 12)
Kościół św. Piotra i Pawła
Jest to najcenniejszy zabytek całego Węgorzewa. Kościół św. Piotra i Pawła wybudowano w stylu późnogotyckim, w latach 1605-1611. Wieża kościoła pochodzi z 1729 roku. Zachowało się w nim wiele elementów z pierwotnego wyposażenia. Bardzo ciekawym elementem całego kościoła jest gwieździste sklepienie, którego nie można spotkać na całych Mazurach. W kościele znajdują się także najstarsze na Mazurach organy, które zostały skonstruowane w latach 1647-1648. Warto zwrócić uwagę także na ambonę z początków XVII wieku, przebudowaną w XVIII wieku oraz na bogato zdobiony, barokowy ołtarz pochodzący z 1652 roku, który został wykonany w Królewcu.
Zamek Krzyżacki
Zamek Krzyżacki w Węgorzewie jest najstarszym zabytkiem miasta, zbudowanym w końcu XIV wieku. Licznie przebudowywany, co spowodowało, że obecnie niewiele przypomina ze średniowiecznej budowli. W trakcie przebudowy w 1845 roku zawalił się ostatni szczyt z czasów krzyżackich, co spowodowało, że zamek całkowicie zatracił swoją historyczną formę.
W latach 1734 i 1736 na zamku urzędował król Stanisław Leszczyński. Odpoczywał tutaj po trudach wojny i tułaczki. Zamek był siedzibą m.in. sądu czy więzienia. Został spalony w 1945 roku. W latach 70. częściowo odbudowany po wojennych zniszczeniach. Obecnie swą formę nie przypomina klasycznych zamków średniowiecznych i stanowi własność prywatną. Nie jest udostępniany do zwiedzania.
Zegar słoneczny na Placu Grunwaldzkim
Dla fanów i miłośników zegarów – niewątpliwą atrakcją, którą można spotkać w Węgorzewie jest zegar słoneczny. Znaleźć go można na niewielkim skwerze – Placu Grunwaldzkim, gdzie przy odrobinie słońca i własnej osoby ustalisz, jaka jest aktualnie godzina.
Park miejski im. J.A. Helwinga
Park miejski to obecnie miejsce wypoczynku i relaksu zarówno dla osób mieszkających w Węgorzewie, jak i odwiedzanych miasto turystów. W latach 1821-1924 w parku mieściło się seminarium nauczycielskie, a później gimnazjum.
Dziś, w parku rośnie starodrzew, przepływa malownicza Węgorapa, znajdują się drewniane rzeźby i głazy z tablicą i napisem „Park miejski”. Pierwotnie na tym głazie narzutowym zainstalowana była pamiątkowa płyta upamiętniająca uczniów seminarium, którzy polegli w czasie II wojny światowej.
Muzeum Tradycji Kolejowej
W Węgorzewie odwiedzić można także Muzeum Tradycji Kolejowej. Usytuowane jest w budynku dawnego dworca kolejowego. Zgromadzono tutaj zbiory obrazujące historię kolejnictwa z obszarów Prus Wschodnich, a także eksponaty związane z koleją mazurską. W ramach wystawy udostępnione zostały takie eksponaty, jak dokumenty oraz fotografii, mapy i urządzenia techniczne, a także elementy taboru kolejowego, tablice informacyjne czy ubiory kolejarskie.
Muzeum Tradycji Kolejowej czynne jest od 1 maja do 31 października, od wtorku do niedzieli w godz. 12:00-17:00 . W sezonie zimowym (od listopada do kwietnia) czynne w soboty w godz. 12:00-16:00. W innych dniach wizyty są możliwe po telefonicznym uzgodnieniu. Bilety są w cenie 4 zł (normalne) oraz w cenie 3 zł (ulgowe).
Kalska Kolumna
To miejsce nietypowe i nieco zagadkowe. Budowla w formie ceglanego, czworobocznego słupa o wysokości 3,6 metra, wzniesiona na kwadratowej podstawie o boku 1,6 metra, usytuowana jest na niewielkim, starym cmentarzu przy drodze z Węgorzewa do miejscowości Kal.
Z różnych źródeł wynika, że słup wybudowano w 1517 roku, jak kapliczka katolicka ku czci Matki Boskiej, upamiętniającej zahamowanie przyboru wód na Mamrach. Inne podają, że powstał w 1573 roku i z tą budowlą wiąże się legenda. Głosi ona że 28 grudnia 1564 roku dwie młode pary, żyjące w związkach pozamałżeńskich, zabawiały się w karczmie usytuowanej na miejscu dzisiejszego obelisku. Wtem zjawił się szatan, który skręcił młodzieńcom karki. Ku przestrodze innym, w miejscu dawnej karczmy wybudowano kolumną, na której na każdej z czterech ścian umieszczono napisy w czterech językach – polskim, litewskim, niemiecki i łacińskim, które przypominają o tym wydarzeniu.
Co jeszcze polecasz zobaczyć w Węgorzewie lub okolicy? Podziel się w komentarzu pod postem!