Litomyśl to małe, urokliwe miasteczko, położone na granicy Czech i Moraw, oddalone tylko 50 km od granicy z Polską. Jest idealnym miejscem na weekendowy wypad! Co warto zobaczyć w Litomyślu? O tym przeczytasz w tym wpisie.
Drugie miasto, które miałam okazję odwiedzić w ramach wyjazdu z Czeską Centralą Ruchu Turystycznego – CzechTourism był Litomyśl. Wyjazd odbył się w ostatnim tygodniu listopada i w ramach niego, poza Litomyślem, odwiedziłam także Ołomuniec oraz Brno.
Krótka historia Litomyśla
Pierwsze wzmianki o Litomyślu pojawiły się w Kronice Czeskiej, a ich autorem był kronikarz Kosmy. Wzmianki pochodziły z 981 roku i zawierały informację o tym, że Litomyśl był grodem granicznym z terytorium należącym do Sławnikowiców. Trstenicki szlak handlowy łączył Morawy i Czechy. To właśnie na nim, w XII wieku założono klasztor norbertanów, a pod nim, w dolinie rzeki rozwijała się osada, która w późniejszym czasie przerodziła się w miasto Litomyśl. Prawa miejskie otrzymało w 1259 roku od króla Przemysła Ottokara II. Od roku 1344 znajdowała się tutaj siedziba biskupów, która potwierdziła znaczenie miasta w średniowiecznym państwie czeskim.
W 1547 roku doszło do nieudanego powstania czeskiego, w którym Litomyśl mocno ucierpiał. Cały majątek z miasta zyskał w 1567 roku jeden z najpotężniejszych magnatów – Vratislac z rodu Pernstejnów. W miejscu zrujnowanego zamku zaczął budować nowy pałac. W ciągu 14 lat, włoscy budowniczy wnieśli tutaj renesansowy pałac z arkadowym dziedzińcem, z licznymi zdobieniami na wszystkich fasadach i ścianach szczytowych. W 1999 roku ten zespół pałacowy został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Narodowego UNESCO.
Co warto zobaczyć w Litomyślu?
W Litomyślu spędziłam niecały jeden dzień. Myślę, że jeden dzień to mało, aby zobaczyć całe miasto, ale weekend powinien wystarczyć, aby odwiedzić najważniejsze miejsca i posmakować czeskiej kuchni, która (pomimo że bardzo tłusta) jest smaczna. W ciągu tygodnia w wielu restauracjach znajdziemy menu lunchowe, serwowane do konkretnej godziny, a wieczorem na kolacja można zjeść gulasz z knedliczkami, smażony ser czy golonkę! Zwiedzając Litomyśl na pewno warto zobaczyć…
Muzeum Regionalne
Muzeum Regionalne to miejsce, w którym rozpoczęłam zwiedzanie Litomyśla. Moim zdaniem warto je zobaczyć, aby dowiedzieć się więcej o samym mieście oraz jego historii. W muzeum dostępne są zbiory od momentu założenia miasta po współczesność. Wystawa zawiera także szereg unikalnych przedmiotów. Do najbardziej nietypowych należy kieł mamuta znalezionego w Litomyślu, miecz kata czy ilustrowany śpiewnik braterstwa literackiego pochodzący z XVI wieku. Znajdziemy tam także przedmioty o charakterze technicznym, np. najstarszy aparat w Republice Czeskiej czy motocykl ESO 500.
Jedną z atrakcji Muzeum Regionalnego jest sprawdzenie, jak ubierali się ludzie żyjący w średniowieczu i mieszkający na tych terenach. Co więcej, atrakcja nie jest dostępna wyłącznie dla dzieci, ale także dla dorosłych. Wybór ubrań jest duży, każdy znajdzie coś dla siebie, dlatego chętnie skorzystałam z okazji przebrania się w ludowe ciuchy. A oto jak wyglądała nasza wesoła gromadka w przebraniach:
Niestety w muzeum brakuje opisów w języku angielskim. Cała wystawa opisana jest w języku czeskim, co może utrudnić zwiedzanie turystom spoza Czech.
Muzeum Regionalne otwarte jest przez cały rok, od wtorku do niedzieli w godzinach 9:00 – 12:00 oraz 13:00 – 17:00. Bilet normalny kosztuje 60 koron czeskich, a ulgowy 30 koron czeskich.
Kościół Pijarów Znalezienia Krzyża Świętego
Po odwiedzeniu Muzeum Regionalnego, warto odwiedzić znajdujący się tuż obok Kościół Pijarów Znalezienia Krzyża Świętego. Został wybudowany w latach 1714-1722. Jest to największa świątynia miasta, ale z uroczystościami kościelnymi ma niewiele wspólnego. Kilka pożarów, które miały miejsce na przestrzeni lat, zniszczyło wyposażenie, ale na uwagę zasługują barokowe rzeźby oraz organy z 1821 roku, które nadal można zobaczyć we wnętrzach kościoła.
Obecnie w kościele bardzo rzadko odbywają się uroczystości religijne. Częściej można tu obejrzeć wystawy lub przedstawienia. Interaktywna wystawa poświęcona jest sztuce sakralnej diecezji Hradec Králové. W podziemnej części zobaczymy ciało Chrystusa, a dochodzące dźwięki to oddech jego matki – Maryi, która wzdychała po śmierci syna. Dla dzieci przygotowano interaktywny program zatytułowany „W górę ku aniołom”.
Podczas zwiedzania kościoła można wejść na piętro i obejrzeć całe wnętrze z góry. To także droga na taras widokowy, z którego rozpościera się widok na pałac oraz całe miasto i okolice.
Wejście do kościoła jest możliwe od maja do września, od poniedziałku do niedzieli w godzinach 10:00 – 18:00 oraz w kwietniu i październiku w sobotę, niedzielą i święta oraz dni wolne od pracy w godzinach 10:00 – 16:00. Wejście do kościoła jest bezpłatne, ale wejście na taras widokowy jest płatny i wynosi 30 koron czeskich. Jeśli bilet jest łączony z zamkiem to cena wynosi 20 koron.
Po wyjściu z kościoła warto udać się także do ogrodu, który znajduje się na jego tyłach. Można w nim zobaczyć kilka rzeźb Olbrama Zoubeka.
Pałac w Litomyślu
W wielu folderach czy materiałach promujących Litomyśl spotkałam się z dwie nazwami – zarówno pałac, jak i zamek. Jest ona używana naprzemiennie, jako synonim.
Renesansowy zamek oraz zespół zamkowy pochodzi z XVI wieku i jest przykładem arkadowego zamku, wykonanego przez włoskich budowniczych. To spektakularny i wyjątkowy obiekt nie tylko w samym Litomyślu, ale także całym regionie. Pomimo modernizacji, która miała miejsce pod koniec XVIII wieku, zamek zachował swój nienaruszony niemal wygląd z czasów renesansu.
Dla zwiedzających udostępniono sale reprezentacyjne, unikatowy teatr barokowy oraz piwnice pałacowe z wystawą rzeźb Olbrama Zaubka oraz woskowym sercem dla Vaclava Havla. Podczas zwiedzania warto zajrzeć także do przyzamkowego ogrodu, skąd rozciąga się widok na wspaniałą fasadę zamku ozdobionego tysiącem motywów, z których każdy ma inny kształt i wzór.
Dom urodzenia Bedřicha Smetany
Będąc w Litomyślu można zwiedzić mieszkanie, w którym urodził się Bedřich Smetana. Był tojeden z najznakomitszych, czeskich kompozytorów muzycznych, dyrygent i wirtuoz fortepianu. Jeden z założycieli czeskiej muzyki nowoczesnej. Jego twórczość obejmowała niemal wszystkie gatunki muzyczne. Skomponował osiem oper oraz stworzył cykl poematów symfonicznych „Moja ojczyzna”, która corocznie rozpoczyna Festiwal Muzyczny Praska Wiosna.
Bedřich Smetana urodził się w dawnym browarze pałacowym, w 1824 roku jako jedenaste dziecko, piwowara Frantiska Smetany i Barbary, której Franciszek był trzecim mężem, a Bedřich pierwszym męskim potomkiem. We wczesnym dzieciństwie dostał skrzypce i uczęszczał na lekcje nauki gry na fortepianie. Pierwsze kompozycje Smetana skomponował już w wieku 8 lat.
Dom urodzenia Bedřicha Smetany można zwiedzać a kwietniu i październiku w soboty i niedziele w godzinach 9:00-12:00 oraz 13:00-17:00 oraz na maja do września, od wtorku do niedzieli w godzinach 9:00-12:00 oraz 13:00-17:00. Bilet normalny kosztuje 40 koron czeskich, a ulgowy 20 koron czeskich.
Główny rynek miasta nazwany został Placem Smetany. Dzięki swojej długości sięgającej prawie pięciuset metrów, należy do najdłuższych w Europie Środkowej. Wokół rynku można podziwiać zabytkowe, kolorowe kamienice.
