Pilzno – praktyczny przewodnik po czeskim mieście

Pilzno – praktyczny przewodnik po czeskim mieście

Czeskie Pilzno to jeden z obowiązkowych przystanków dla osób odwiedzających zachodnie Czechy. Małe, klimatyczne, z urokliwym rynkiem, historią sięgającą XIII wieku i słynnym browarem Pilsner Urquell jest idealnym miejscem na weekendowy wypoczynek.

Mój pobyt w Pilznie był swojego rodzaju przypadkiem. Wybrałam się tam na samym początku lutego, dzień po powrocie z Hiszpanii. Odwiedzając Pilzno utwierdziłam się w przekonaniu, że mniejsze miasta mają więcej uroku niż duże, gwarne i pełne turystów stolice, które często kuszą ciekawymi miejscami, ale czasami zniechęcają wygórowanymi cenami. Jakie jest Pilzno?

Krótka historia miasta

Jeśli zastanawiasz się gdzie leży Pilzno, to należy go szukać w zachodnich Czechach, w Kotlinie Czeskiej, u zbiegu kilku potoków, które tworzą rzekę Berounkę. Dogodne położenie, już od samego początku, było kluczową rolą w rozwoju miasta. Początki Pilzna sięgają XIII wieku, kiedy to powstała osada, która szybko zyskała miano ważnego ośrodka handlowego. Założycielem był Wacław II, który stawiał na rozwój i rozrost miasta. Na początku XVI wieku Pilzno było największym skupiskiem Żydów, po Pradze. Jednocześnie było siedzibą cesarza Rudolfa II Habsburga. Miasto rozwijało się bardzo szybko i już w XIV w. pod względem zajmowanej powierzchni, było w Czechach drugim miastem po Pradze.

Dynamiczny rozwój został przerwany przez wojnę trzydziestoletnią, która miała miejsce w latach 1618-1648 i rozgrywała się pomiędzy protestanckimi państwami Rzeszy niemieckiej (w tym Czech) a katolicką dynastią Habsburgów. Wojna osłabiła Pilzno. Dopiero rewolucja przemysłowa z XIX wieku podniosła miasto z upadku. Stało się to głównie za sprawą przemysłu żelaznego i Emila Škody, który założył tutaj hutę żelaza. W późniejszych latach stał się także twórcą znanej, czeskiej marki samochodów – Škody. XIX wiek był także przełomowy z powodu założonego w tym czasie słynnego browaru pilzneńskiego – Pilzner Urquell, który przyniósł miastu sławę.

Obecnie Pilzno jest głównym centrum regionu, ważnym ośrodkiem kulturowym i przemysłowym. Zajmuje 4. miejsce w całych Czechach pod względem powierzchni. Leży u zbiegu kilku rzek: Mžy, Radbuzy, Uhlawy i Úslavy. Znane jest z kilku zabytków, wśród których na pewno warto wymienić Piwowarskie Muzeum, Wielką Synagogę czy gotycką katedrę św. Bartłomieja. O zabytkach i miejscach, które warto odwiedzić w Pilznie przeczytacie w kolejnym wpisie.

Ciekawostką związaną z Pilznem jest herb miasta, który zawiera kilka symboli. Jednym z nich jest dwugarbny wielbłąd, umieszczony w herbie, w 1434 roku przez Zygmunta Luksemburskiego. Zwierzę to zostało podarowane przez Władysława II Jagiełłę czeskim rycerzom, którzy przybyli z posiłkami podczas bitwy pod Grunwaldem.

Pilzno – jak dojechać?

Samochodem. Położenie Pilzna jest bardzo dogodne dla podróżujących samochodem z Polski. Z miasta odchodzi kilka głównych dróg, w różne strony świata. I tak z Pragi do Pilna dojedziemy autostradą (droga nr 5), której długość wynosi około 90 km, a czas przejazdu to około jedna godzina. Inne, główne drogi z Pilzna prowadzą do granicy z Niemcami, do Czeskich Budziejowic, Karolowych Warów oraz Cieplic i Uścia nad Łabą.

Pociągiem. Z racji tego, że w Pilznie zbiega się kilka rzek, to linie kolejowe zostały poprowadzone wzdłuż nich. Dlatego podróż koleją z pewnością będzie bardziej kręta niż trasa samochodem. Jednak nie ma problemu, aby do Pilzna dojechać z kilku najważniejszych punktów w Czechach. I tak pociągi pospieszne czy ekspresowe kursują z Pragi, Czeskich Budziejowic, Klatovy, Mariańskich Łaźni, Domažlic, Cheb, Železnej Rudy. Jeśli planujemy podróż z miasta Karlowe Wary to musimy pamiętać o przesiadce w Mariańskich Łaźniach lub w Chebie.

Autobusem. Z Polski do Pilzna możemy dostać się z takich miast, jak np. Wrocław, Warszawa, Gdańsk, Poznań, Bydgoszcz. Warto pamiętać, że w przypadku połączeń autobusowych niezbędna będzie przesiadka w Pradze. Oczywiście musimy liczyć się z tym, że im dalej od granicy z Czechami, tym podróż będzie trwała dłużej. I tak na przykład przejazd z Gdańska do Pilzna będzie trwała 16 godzin (z 2-godzinną przesiadką w Pradze).

Jeśli chodzi o podróże autobusami z Pilzna do innych, okolicznych miast to moim zdaniem lepiej wybrać podróż koleją. Jednak w niektórych sytuacjach korzystniejsza będzie podróż autobusem, np. do Karlowych Warów dostaniemy się bezpośrednio autobusem CSAD autobusy Plzen a.s., a podróż będzie trwała tylko 1 godzinę 30 minut.

Komunikacja miejska w Pilznie

Komunikacja miejska w Pilznie to przede wszystkim linie tramwajowe i trolejbusowe. Tramwajem numer 1 czy 2 dostaniemy się z centrum miasta na dworzec kolejowy, a linią nr 2 – na dworzec autobusowy. Istnieje także linia tramwajowa numer 4. Linia numer 3 i 5 została zawieszona w 2010 roku ze względu na nierentowność. Ciekawostką jest fakt, że Pilzno jest miastem, w którym tramwajem pojedziemy przez sam rynek. Dlatego odwiedzając to miejsce, warto uważać, aby przypadkiem nie wpaść pod tramwaj!

Dla mnie Pilzno jest miastem, które można pokonać korzystając wyłącznie z siły własnych nóg. Nie jest duże, dlatego do najciekawszych punktów w mieście bez problemu dostaniesz się na pieszo.

Czeskie jedzenie, czyli co warto zjeść w Pilznie

Kuchnia czeska jest ciężka. Zawsze mam takie wrażenie, gdy jestem w Czechach. Ale trzeba przyznać, że jest także smaczna, a piwo smakuje tam bardziej niż w Polsce. Będą w Pilznie na pewno warto spróbować kilku lokalnych potraw:

Smažený sýr (smażony ser) – to zdecydowanie mój numer jeden na liście lokalnych, czeskich potraw, które lubię. Smażony ser to nic innego, jak ser (głównie edam), pokrojony w grube plastry i panierowany, jak polski schabowy – w bułce tartej, mące i jajku. Smażony na głębokim tłuszczu. Danie podawane jest zazwyczaj z surówką, frytkami i sosem tatarskim. Uwielbiam!

Hovězí guláš (gulasz wołowy) – tradycyjne czeskie danie, które znajdziesz w praktycznie każdej, dobrej restauracji w Pilznie. Niestety nie przypadło mi do gustu. Gulasz wołowy w ciemnym, gęstym sosie podawanym jest najczęściej z knedliczkami i obowiązkowo – cebulą.

Knedlíky (knedliki) – to najbardziej oczywiste, klasyczne czeskie danie, o którym nie sposób nie wspomnieć. Niestety, podobnie jak gulasz, knedliki także mi są moim ulubionym, czeskim przysmakiem. Myśląc o knedlikach można wyróżnić: houskové, czyli z bułki i bramborové, czyli ziemniaczane. Knedliki z bułki podawane są najczęściej razem z gulaszem, przypominają polskie pampuchy.

Žebra (żeberka) – może nie należą do typowo czeskich dań, ale bardzo mi smakowały! Jadłam je nie tylko podczas mojej wizyty w Pilznie, ale także kilka lat temu, kiedy odwiedzałam znajomych w Pradze. Podawane zazwyczaj z pieczywem i sosem. Palce lizać!

Česneková polévka (zupa czosnkowa) – charakterystyczna zupa dla kuchni czeskiej. Najczęściej przyrządzana na bazie czosnku, ziemniaków i wywaru, z dodatkiem zarumienionego i pokrojonego w kostkę chleba. Czasami podawane jest także ze startym, żółtym serem.

Trdelnik – jednym z moich ulubionych, czeskich słodkości jest Trdelnik. Nie ma niestety polskiego odnośnika. Jest to aromatyczne, pyszne ciastko pochodzące z kuchni czeskiej, chociaż bardzo często można je spotkać także na Słowacji czy Węgrzech. Wykonuje je się z walcowanego, drożdżowego ciasta, owiniętego wokół kija, grillowanego i posypywanego cukrem, wymieszanym z orzechami i cynamonem.

Co warto zobaczyć w Pilznie?

Pilzno to miasto, które zdecydowanie można odwiedzić w ciągu jednego weekendu. Mimo, że w ciągu ostatnich dwóch miesięcy miałam okazję być w nim dwukrotnie, to pełen weekend wystarczy, aby odkryć uroki tego czeskiego miasta. Co warto zobaczyć w Pilznie? Zapraszam do sprawdzenia miejsc, które mnie zachwyciły.

Rynek pilzneński

Zacznę od rynku, ponieważ to jeden z podstawowych punktów orientacyjnych, które warto zobaczyć będąc w Pilznie. W średniowieczu, rynek był jednym z największych placów w całej Europie. Jego wymiary to 139 na 193 metry. Mimo, że większość zabudowy pochodzi z czasów rewolucji przemysłowej, to zachowały się i starsze obiekty. Warto do nich zaliczyć np. ratusz, który pochodzi z XVI wieku i jest bogatą, w renesansowe zdobienia, konstrukcją. Można zajrzeć do środka i zerknąć chociażby na model średniowiecznego centrum miasta. Innym, ciekawym zabytkiem, tym razem z okresu baroku, jest budynek biskupstwa według projektu architekta Jakuba Augustona. Jednak najciekawszym miejscem na rynku jest kościół św. Bartłomieja, który znajduje się w centralnej części placu.

Rynek pilzneński, Pilzno, Czechy

Katedra św. Bartłomieja

To zdecydowanie najważniejszy punkt pilzneńskiego rynku. Rzymskokatolicka katedra jest siedzibą biskupa pilzneńskiego. Budowę tej gotyckiej, trzynawowej bazyliki rozpoczęto w 1295 roku, a zakończono w I połowie XVI wieku. Właśnie wtedy dokonano jej częściowej przebudowy w stylu renesansowym. W 1993 roku papież Jan Paweł II podniósł kościół do rangi katedry.

Katedra św. Bartłomieja, Pilzno
Katedra św. Bartłomieja, Pilzno

Zdecydowanie warto zajrzeć do wnętrza katedry, ponieważ najcenniejszymi elementami wystroju architektonicznego jest pseudogotycki ołtarz główny, zaprojektowany przez architekta Józefa Mockera oraz ołtarz boczny autorstwa Jana Nouveau Kastnera. Godne uwagi są także bogato zdobione okna witrażowe ze szkła oraz gotycka rzeźba Madonny z Pilzna z ok. 1390 r. Legenda głosi, że rzeźba została wykonana przez niewidomego mężczyznę, któremu objawiła się Maryja Panna, wręczając mu dłuto oraz młotek z poleceniem rzeźbienia. Po wykonaniu dzieła, Maryja przywróciła mu wzrok, aby mógł spojrzeć na to, co wykonał.

Wnętrze katedry św. Bartłomieja, Pilzno

Będąc w katedrze warto odwiedzić przylegającą wieżę katedralną. Jej wysokość liczy 102,26 metrów i jest najwyższą wieżą kościelną w całych Czechach. Do 1981 roku była także najwyższym budynkiem Czech. Na wieży znajduje się taras widokowy (na wysokości 62 metrów), z którego można podziwiać widok na całe miasta oraz okoliczną część przemysłową. Na wieżę można wejść codziennie, w godzinach 10:00 – 18:00 (ostatnie wejście jest możliwe o 17:20). Wejście jest płatne: 50 CZK osoby dorosłe, studenci i seniorzy – 35 CZK, dzieci w wieku 6-16 lat – 25 CZK.

Widok na Pilzno z wieży katedralnej

Wielka Synagoga

Wielka Synagoga to obowiązkowe miejsce, które warto odwiedzić będąc w Pilznie. Robi ogromne wrażenie, nawet jeśli nie uda się zobaczyć jej w środku. Biało-brązowe wieże z czerwonymi kopułami dumnie królują nad miastem. Synagoga, po Jerozolimie i Budapeszcie, jest trzecia po względem wielkości, budowlą tego typu na świecie. Została wybudowana w latach 1890-1893 w stylu mauretańsko-romańskim, według projektu architekta Emmanuela Klotza. Pierwotny projekt zakładał, budowę wież na wysokości 60 metrów. Jednak, aby nie robić konkurencji katedrze św. Bartłomieja, zrezygnowano z dwóch trzecich wysokości. Wnętrze jest godne uwagi, szczególnie ze względu na ręcznie malowane sklepienie oraz Aron ha-kodesz. Tak nazywana jest szafa ołtarzowo w Synagodze, w postaci ozdobnej drewnianej skrzynki służącej do przechowywania zwojów Tory.

Regularnego odprawiania obrzędów w synagodze zaprzestano w 1973 roku. W latach 1995-1998 odbył się tutaj gruntowny remont. Wielką Synagogę ponownie otwarto 11 lutego 1998 roku, jako sala koncertowa i wystawowa. Obecnie, odbywają się w niej liczne koncerty i wystawy. Na modlitwę przeznaczono wyłącznie jedno, małe pomieszczenie, które służy lokalnej społeczności żydowskiej.

Wejście do Wielkiej Synagogi jest możliwe od kwietnia do października, od niedzieli do piątku, w godzinach 10:00 – 18:00, z wyjątkiem świąt żydowskich. Wejście jest płatne: osoby dorosłe – 70 CZK, studenci i seniorzy – 50 CZK, dzieci w wieku 10-15 lat – 40 CZK.

Wielka Synagoga, Pilzno
Wielka Synagoga

Stara Synagoga

Naprzeciwko Wielkiej Synagogi znajduje się budynek Teatru Wielkiego, nieopodal którego, po drugiej stronie podłużnego parku i ulicy, wybudowano Starą Synagogę. To kolejna pamiątka po żydowskiej społeczności Pilzna, która do czasów II wojny światowej licznie zamieszkiwała miasto. Stara Synagoga została udostępniona dla turystów kilka lat temu. Można w niej zobaczyć, m.in. pomnik ofiar Holocaustu czy wystawy fotografii.

Wejście do Starej Synagogi jest możliwe od kwietnia do października, od niedzieli do piątku, w godzinach 10:00 – 18:00, z wyjątkiem świąt żydowskich. Wejście jest płatne: osoby dorosłe – 55 CZK, studenci i seniorzy – 50 CZK, dzieci w wieku 10-15 lat – 40 CZK.

Stara Synagoga, Pilzno, Czechy
Stara Synagoga

Browar Pilsner Urquell (Prazdroj)

W każdym mieście można znaleźć coś charakterystycznego, co je wyróżnia. Pilzno zdecydowanie słynie z browaru, który jest znany praktycznie na całym świecie. Podczas mojej pierwszej wizyty w mieście, kiedy miałam okazję zatrzymać się w hotelu Vienna House Easy Pilsen, widok z pokoju był na browar, który znajdował się dosłownie po drugiej stronie ulicy. Dlatego nie odwiedzenie browaru byłoby grzechem…

Browar w Pilznie Pilsner Urquell
Browar w Pilznie Pilsner Urquell

Pilzneński browar to kompleks kilku budynków z dymiącymi kominami, którego powierzchnia porównywalna jest do powierzchni starego miasta. Bardzo łatwo do niego trafić z rynku, przystanek autobusowy nazywa się Prazdroj, a ulica U Prazdroje. Tak więc wszystko wskazuje na jedno – nie możesz przegapić browaru, jeśli planujesz odwiedzić Pilzno. Wejście prowadzi przez łuk triumfalny, który stoi w tym samym miejscu od XIX wieku.

Zwiedzanie browaru trwa około dwóch godzin. W czasie wizyty z pewnością warto odwiedzić serce browaru, czyli zabytkowy i współczesny kocioł warzelny oraz nowoczesną rozlewnię o wydajności 120 000 butelek na godzinę. Obowiązkowym punktem są zabytkowe piwnice browaru, gdzie można spróbować niefiltrowanego i niepasteryzowanego piwa Pilsner Urquell, nalewanego prosto z dębowych beczek do leżakowania. Warto także obejrzeć unikalną ekspozycję surowców, odwiedzić panoramiczne kino i poznać historię oraz tajniki produkcji piwa.

Zwiedzenia browaru jest możliwe od października do marca, codziennie w godzinach 8:00-17:00 oraz od kwietnia do września, codziennie w godzinach 8:00-18:00. Wejście jest płatne i kosztuje 200 CZK.

Brama do browaru Pilsner Urqell
Brama do browaru Pilsner Urqell
Browa Pilsner Urqell, Pilzno
Browa Pilsner Urqell

Muzeum Piwowarstwa i zabytkowe podziemia

Będąc w Pilznie, warto znaleźć ul. Veleslav inova 6, która znajduje się w bliskiej okolicy rynku i odwiedzić Pivovarské muzeum, czyli Muzeum Piwowarstwa. Zlokalizowane w unikalny, zabytkowym wyszynku, gdzie czuć atmosferę średniowiecza. Dawniej, w budynku tym produkowano słód.

Odwiedzając muzeum można w nim zobaczyć średniowieczne piwnice, ekspozycję przedmiotów, z których piło się piwo oraz wnętrze gospody wiejskiej z przełomu XIX i XX wieku. Znaczna część muzeum została poświęcona ciekawostkom związanym z piwem oraz kolekcjonerstwu. Można w nim zobaczyć także funkcjonujący model warzelni, który może wyprodukować trzydzieści litrów piwa. W cenie zwiedzania muzeum jest także degustacja piwa Pilsner Urquell. Zwiedzanie muzeum jest możliwe od października do marca, codziennie w godzinach 10:00-17:00 oraz od kwietnia do września, codziennie w godzinach 10:00-19:00. Wejście jest płatne i kosztuje 90 CZK.

Będąc w Muzeum Piwowarstwa warto odwiedzić także zabytkowe podziemia. Trasa podziemna w Pilznie składa się z ciągu piwnic, które powstały na przestrzeni XIII i XIX wieku. Niegdyś znajdowały się tu magazyny piwa, na wypadek wojny służyły jako schronienie. Badania archeologiczne, przeprowadzone w latach 70. i 80. XX wieku wykazały, że łączna długość wynosiła ok. 17 kilometrów! Obecnie, zwiedzającym udostępniono tylko ok. 750 metrów.

Odwiedzając trasę podziemną można tu zobaczyć m.in. prywatne studnie bogatych mieszczan, które służyły przed powstaniem systemu wodnego w XV wieku. Podziemia można zwiedzać: styczeń – wyłącznie zorganizowane grupy, luty – marzec, codziennie w godzinach 10:00-17:00, kwiecień – wrzesień, codziennie w godzinach 10:00-19:00 oraz październik – grudzień, codziennie w godzinach 10:00-17:00. Wejście jest płatne i bilet normalny kosztuje 120 CZK, bilet ulgowy – 80 CZK.

Muzeum Piwowarstwa, Pilzno
Muzeum Piwowarstwa – widok z hotelu Courtyard by Marriott

Theatrum Mundi

To jedna z najmłodszych atrakcji Pilzna. Można ją znaleźć pod adresem Křižíkovy sady 325/1, na wschód od rynku. Właśnie w tym miejscu, w 1980 roku zburzono kilka budynków, dzięki czemu odsłoniono fragmenty średniowiecznych murów obronnych, które warto zobaczyć. Atrakcją są także malowidła na ścianach sąsiedniego budynku, które zostały wykonane w 2001 roku przez lokalnego malarza V. Kotyzy. Dzieło otrzymało tytuł „Theatrum mundi” i można na nim zobaczyć ulicę ze zgromadzonymi największymi osobistościami w historii miasta, od Jana Žižki po Emila Škodę.

Theatrum Mundi
Theatrum Mundi

Absolwentka Turystyki i Rekreacji oraz Dziennikarstwa Internetowego. Zawodowo zajmuję się marketingiem internetowym. Uwielbia podróżować i planować, chociaż pakowanie nie jest jej mocną stroną. Zakochana w Hiszpanii. Jej podróżniczym marzeniem jest Kuba, Patagonia oraz Japonia. Lubi zaszyć się w domowym zaciszu z kubkiem herbaty i książką. W wolnych chwilach aktywnie spędza czas - w butach biegowych lub na rowerze, a zimą na basenie lub łyżwach.

Postaw mi kawę!

Postaw mi kawę

Zarezerwuj nocleg na Booking.com

Booking.com

O mnie

Nazywam się Marta i jestem autorką tego bloga. Miło mi, że tu jesteś :). Kilka słów o mnie… jestem podróżniczką z zamiłowania oraz „turystką” i redaktorką z wykształcenia

Podróże w 2024 roku

  • styczeń Alicante i Marakesz
  • marzec Teneryfa
  • kwiecień – Tajlandia
  • wrzesień – Czarnogóra

Facebok

Instagram