Ateny – kolebka greckiej kultury, początków cywilizacji, narodzin demokracji i olimpiady. Z jednej strony to wymarzone miejsce dla miłośników antyku, a z drugiej – tętniące życiem i skrajnych przeciwności, największe miasto w Grecji. Co warto wiedzieć o Atenach i jak przygotować się na przyjazd?

Opinie o stolicy Grecji są podzielone – szukając informacji przed wyjazdem, częściej trafiałam na negatywne niż pozytywne. Mimo wszystko nie chciałam się zniechęcać i postanowiłam dać Atenom szansę. Miasto jest różnorodne – z jednej strony tętniąca życiem część turystyczna, pełna atrakcji i miejsc przygotowanych głównie pod turystów. A z drugiej – kilkumilionowa metropolia, w której na każdym kroku można spotkać uśmiech oraz chęć niesienia pomocy ze strony mieszkańców. Miałam okazję przekonać się o tym dwukrotnie w czasie krótkiego, weekendowego pobytu w stolicy Grecji.

Krótka historia Aten

Ateny to miasto, które przeszło burzliwą historię, potwierdzającą, że koleje losu bywają zmienne. Początek historii Aten nie wskazywały na to, że miasto urośnie do rangi europejskiej stolicy. Pierwsi ludzie na terenie dzisiejszych Aten pojawili się około 7 tysięcy lat temu. Zamieszkiwali wzgórze Akropolu, którego płaski wierzchołek był doskonałym miejscem na zbudowanie osady. Ponadto, widok, który rozciągał się ze wzgórza dawał poczucie bezpieczeństwa i był dobrym punktem na obserwowanie okolicy. Pierwszym mitycznym królem Aten był Kekrops, którego czczono pod postacią węża z męskim torsem. W epoce mykeńskiej, Ateny były raczej ośrodkiem średniej wielkości, nie wyróżniały się na tle innych miast.

Do najważniejszych miast-państwa greckich, Ateny dołączyły w VI w. p.n.e. Złoty wiek spowodował, że zostały uznane za jeden z głównych ośrodków sztuki, literatury, przemysłu oraz handlu. Za czasów panowania Aleksandra, w epoce hellenistycznej, znalazły się w cieniu, ale nadal stanowiły ważne centrum życia intelektualnego, szczególnie jeśli chodzi o filozofię. Kryzys nastąpił, kiedy bizantyjski cesarz Justynian, w 529 r. nakazał zamknąć Akademię, założoną przez Platona, w której studiowano filozofię.

Początek lepszych czasów nastąpił na początku XIII wieku, kiedy to na skutek IV krucjaty, w 1204 roku upadł Konstantynopol, a Bizantyjczycy utracili kontrolę nad Attyką. Niestety kolejne wieki przyniosły pogłębiający się kryzys. XIII – XV wiek to czas, kiedy Ateny jeszcze bardziej się skurczyły – były okupowane i najeżdżane przez walczących między sobą Francuzów, Florentyńczyków, Wenecjan oraz Katalończyków. Tureckie podboje w XV wieku spowodowały, że miasto ponownie zaczęło się rozwijać.

Nowy rozdział w dziejach Aten rozpoczął się dopiero po powstaniu greckim (w I połowie XIX wieku), kiedy nagle i niespodziewanie awansowały do roli stolicy nowego państwa. Nieprzygotowane do pełnienia takiej funkcji miasto, do dzisiaj jest pełne różnorodności. Czasami ma się wrażenie, że przedwojenna zabudowa broni się, jak tylko może przed nowoczesną architekturą, która stopniowo opanowuje miasto.

Jak dostać się do Aten?

Z Polski do Aten można dostać się na kilka sposób. Mój lot do stolicy Grecji był realizowany przez tanie linie lotniczy Ryanair, bezpośrednio z Poznania. Wylot w piątek o godzinie 19:40, przylot do Aten o 23:35 (w Grecji obowiązuje zmiana godziny +1 w stosunku do czasu polskiego). Powrót z Aten do Poznania był w poniedziałek, wylot o godzinie 16:40, przylot o 18:30. Bilety w dwie strony kosztowały nieco ponad 300 zł.

Do Ateny dostaniemy się także bezpośrednio Ryanairem z Gdańska, Katowic, Krakowa, Łodzi, Rzeszowa, Warszawy (Modlina) oraz Wrocławia. Wybór miast jest ogromny, dlatego jeśli masz trochę wolnego czasu i brak pomysłu na weekend – pakuj plecak i ruszaj na podbój stolicy Grecji! Jeśli nie lubisz latać niskobudżetowymi liniami, można skorzystać także z połączenia narodowego, greckiego przewoźnika Aegean Airlines z Warszawy (Okęcie) do Ateny.

Jak dojechać na lotnisko w Atenach?

Międzynarodowy port lotniczy Eleftheriosa Venizelosa w Atenach położony jest 33 kilometry na południowy-wschód od centrum miasta. Obsługuje połączenia z wiekszością dużych miast Europy i innych kontynentów. Z lotniska do Aten można dostać się na kilka sposobów. Najtańszą opcją jest skorzystanie z autobusów expressowych:

• Linia X93 – kursuje z lotniska na terminal autobusowy A – kursuje cały dzień, a ostatni przejazd jest przed północą.
• Linia X95 – najpopularniejsza z lotniska, kursuje do Placu Syntagma, 24 godziny na dobę w różnych odstępach czasowych.
• Linia X96 – kursuje do portu Piraeus, ostatnio kurs odbywa się przez północą.
• Linia X97– kursuje do stacji metra Elliniko (jest to końcowa stacja linii czerwonej, nr 2).

W sezonie letnim, od lipca do września, obowiązują specjalne rozkłady jazdy. Aktualny rozkład dostępny jest na stronie http://telematics.oasa.gr/

Bilety na przejazd autobusami expressowymi kupimy w budkach tuż po wyjściu z terminala przylotów. Przystanki autobusowe znajdują się zaraz obok. Bilet w jedną stronę kosztuje 6 euro. Moja podróż z lotniska odbywała się dzięki autobusowi X95 do Placu Syntagma. Czas przejazdu zajął około 60 minut, mimo że jechałam około północy.

Droższą opcją jest dojazd metrem. Do lotniska dojeżdża linia niebieska (nr 3). Jednak podróż nie jest tak prosta, jak mogłaby się wydawać. Otóż do samego lotniska nie jeździ metro, tylko kolejka podmiejska, którą dojeżdżamy do stacji Doukissis Plakentias. Tutaj należy wysiąść i przesiąść się na linię niebieską. Można pojechać także stację dalej do Neratziotissa i przesiąść się na linię zieloną. I dalej kontynuować podróż metrem. Bilet na metro kosztuje 10 euro w jedną stronę. Miałam okazję jechać tam w drodze na lotnisko i podróż nie była dużo krótsza niż autobusem. A to za sprawą długiego oczekiwania na kolejkę podmiejską, która przyjechała po 20 minutach (dodam, że było to około godziny 14:00).

Oczywiście można skorzystać także z wszechobecnych taksówek. Łatwo je rozpoznać, ponieważ wszystkie taksówki w Atenach są koloru żółtego.

Komunikacja miejska w Atenach

Komunikacja miejska w Atenach jest dobrze rozwinięta. Metro, autobusy, trolejbusy oraz tramwaje kursują po mieście i dojeżdżają w niemal każdy zakątek. Najpopularniejszym środkiem transport jest oczywiście metro. Pozwala dojechać do wszystkich najważniejszych, z punktu widzenia turysty, miejsc, a pociągi kursują bardzo często. Są trzy linie metra – zielona, niebieska i czerwona. Linia zielona, oznaczona numerem 1, zaczęła funkcjonować w 1869 roku, co czyni ją drugą (po londyńskiej) najstarszej linii metra na świecie. Linia czerwona (nr 2) i niebieska (nr 3) zostały otwarte w 2000 roku.

Autobusy i trolejbusy spotkać można nie tylko w samych Atenach, ale także na przedmieściach. Jeżdżą o różnych godzinach, w zależności od sezonu, ale niektóre autobusy (szczególnie te linie, które dojeżdżają na lotnisko) można spotkać przez całą dobę.

W Atenach funkcjonują także trzy linie tramwajowe. Ten środek komunikacji polecany jest osobom, które chciałyby dostać się do Zatoki Sarońskiej. Wsiadając w tramwaj na Placu Syntagma, dotrzemy na plażę w około godzinę. Linia tramwajowa nr 1 dojeżdża do Pireus, linia nr 2 do Glifady, a linią nr 3 dostaniemy się z plaży Faliro (Pireus) do Asklipio Voulas (Glifada).

Bilety na komunikację miejską można kupić w automatach biletowych lub kioskach. Do wyboru są różne warianty:

• Bilet 90-minutowy kosztuje 1,40 euro
• Bilet 24-godzinny kosztuje 4,50 euro
• Bilet 5-dniowy kosztuje 9 euro

Każdy z wyżej wymienionych rodzajów biletu obowiązuje w każdym środku transportu (z wyłączenie linii kursujących na lotnisko). W ramach biletu można się przesiadać – ogranicza nas tylko czas. Wyjątkiem są bilety na lotnisko – pisałam o nich powyżej.

Istnieje możliwość kupienia także biletu turystycznego. Jego koszt wynosi 22 euro – w cenie mamy przejazd z oraz na lotnisko i dodatkowo 72 godziny (od momentu skasowania biletu) na dowolną liczbę przejazdów, wszystkimi środkami komunikacji.

Alternatywą na zwiedzanie Aten jest Sights of Athens. Są to piętrowe busy z otwartym dachem, popularne w wielu europejskich miastach – pisałam np. o Malta Sighstseeing podczas mojego pobytu na Malcie. Po Atenach i okolicy kursuje pięć linii, a łączna ilość przystanków to 26. Zasada jest taka, że kupując bilet na taki autobus, otrzymujemy mapkę z zaznaczonymi przystankami i miejscami, które warto zobaczyć oraz słuchawki. Po wejściu do autokaru, podłączamy słuchawki, wybieramy język (dostępnych jest 16, ale nie ma polskiego) i przemierzamy Ateny.

Na każdym przystanku możemy wysiąść, na każdym także wsiąść i jechać dalej. Bilety w Sights of Athens zostały podzielone na dwa rodzaje:

• bilet 2-dniowy kosztuje 16 euro dla osoby dorosłej, 6 euro dla dziecka w wieku 5-15 lat oraz 38 euro dla rodziny (2 osoby dorosłe + 3 dzieci)
• bilet 3-dniowy kosztuje 20 euro dla osoby dorosłej, 6 euro dla dziecka w wieku 5-15 lat oraz 48 euro dla rodziny (2 osoby dorosłe + 3 dzieci)

W autobusie dostępne jest bezpłatne wifi.

Gdzie warto spać w Atenach?

Ateny mają do zaoferowania wiele miejsc noclegowych. Korzystając np. z booking.com bez problemu znajdziesz nocleg w całkiem niezłej cenie oraz dogodnej lokalizacji. Wiedząc, że w Atenach spędzę tylko 3 noce, zdecydowałam się wybrać miejsce, którego lokalizacja sprawi, że nie będę musiała korzystać z komunikacji miejskiej, a jednocześnie cena nie będzie wygórowana.

Zdecydowałam się na nocleg w Athens Studio, położone pięć minut na pieszo od wejścia na Akropol, bardzo blisko stacji metra Akropoli, 150 metrów od wejścia do Nowego Muzeum Akropolu. Mimo, że nazwa nie wskazuje na hostel, to jest to hostel. Recepcja dostępna 24 godziny na dobę. W moim 6-osobowym pokoju, była nie tylko łazienka, ale także aneks kuchenny, balkon oraz zamykane szafki (trzeba było mieć swoją kłódkę), dostępne dla wszystkich. Za cały pobyt zapłaciłam niecałe 40 euro (w cenie były także śniadania oraz dostęp do wifi).

Co warto zobaczyć w Atenach?

Ateny są idealnym miastem na weekend. Przez 2-3 dni nie sposób się tu nudzić, a będzie to wystarczający czas, aby zobaczyć najważniejsze i najciekawsze miejsca w stolicy Grecji. Co warto zobaczyć w Atenach? Oto lista atrakcji i miejsc, które warto zobaczyć.

Akropol

Czym byłyby Ateny, gdyby nie górujący nad nimi Akropol? Najpopularniejsze miejsce w całych Atenach i najchętniej odwiedzane przez turystów, dlatego warto wybrać się tutaj z samego rana.

Akropol jest najstarszym zespołem zabytków w całej Grecji i znajduje się na wzgórzu liczącym 157 metrów wysokości. Droga prowadząca na Akropol wiedzie przez monumentalną bramę – Propyleje, która została wzniesiona w 437-432 roku p.n.e. przez architekta Mnesiklesa na polecenie Peryklesa, który ówcześnie rządził miastem. Propyleje składają się z trzech części – głównego gmachu w środku, świątyni Ateny-Nike (ukończonej w 421 r.p.n.e.) po prawej stronie oraz pinakoteki po lewej.

Partenon to główna budowla na całym Akropolu. Była to świątynia Ateny, bogini dziewicy i patronki miasta, której budowa trwała 15 lat (447-432 p.n.e.). Świątynię wzniesiono z marmuru pentelickiego, którego bloki połączone były ze sobą metalowymi klamrami. We wnętrzu świątyni lśnił jej 12-metrowy posąg autorstwa Fidiasza, zdobiony kością słoniową oraz złotem. W V wieku rzeźba została wywieziona do Konstantynopola, gdzie zaginęła.

W tym samym wieku świątynię zamieniono na kościół chrześcijański, a w 1456 roku na meczet. W 1687 roku Ateny przeżywały oblężenie przez Wenecjan. Turcy, którzy ówcześnie władali miastem, urządzili w Partenonie magazyn prochu strzelniczego. Budowla została trafiona pociskiem z weneckiego moździerza, a eksplozja zniszczyła jej sporą część i zmieniła okolice w ogromne gruzowisko. Współcześnie, naukowcy zebrali i zidentyfikowali porozrzucane po całym Akropolu fragmenty Partenonu i wciąż trwają pracę nad ustawieniem ich dokładnie tam, gdzie znajdowały się przed eksplozją.

Niedaleko Partenonu znajduje się inna znana świątynia – Erechtejon. Budowla powstała w 420-406 r. p.n.e., w miejscu, gdzie wznosił się pałac z czasów mykeńskich. Erechtejon został wzniesiony ku czci Ateny i Podejdona. Budowla składa się z kilku poziomów i jest bardzo dobrym przykładem stylu jońskiego. Jednym z ważniejszych elementów architektonicznych jest ganek, na którym zamiast kolumn, znajduje się sześć kariatyd.

Pięć oryginalnych posągów można zobaczyć w Muzeum Akropolu, a jeden znajduje się w British Museum w Londynie. Czym są kariatydy? Prawdopodobnie to arystokratyczne, ateńskie panny, które służyły Atenie. Sama świątyni spełniała wiele funkcji – w epoce bizantyjskiej była kościołem, za panowania łacinników – pałacem, a w czasach tureckich – magazynem wojskowym i haremem.

Wejście na Akropol jest możliwe codziennie w godzinach 8:00 – 20:00. Polecam wybrać się tutaj z samego rana, kiedy nie ma jeszcze tłumów i wycieczek. Wejście jest płatne. Bilet normalny kosztuje 20 euro, ulgowy – 10 euro.

Muzeum Akropolu

Tuż u podnóża Akropolu znajduje się Muzeum Akropolu. To miejsce, które warto zobaczyć, ponieważ robi wrażenie nie tylko ze względu na swoją nowoczesność, ale także rozmach. Jest jednym z najważniejszych współczesnych dzieł architektury w Atenach. Budynek został wykonany ze szkła, stali oraz betonu, a dostęp do naturalnego światła został tak zaplanowany, że podkreśla ono walory ponad 4 000 eksponatów.

Główne wejście do muzeum znajduje się od ulicy Dionysiou Areopagitou. Cała kolekcja dostępna w muzeum została podzielona na 5 części:

• znaleziska ze stoków Akropolu,
• sztuka archaiczna
• galeria Partenonu
• znaleziska z Propylejów, świątyni Nike i Erechtejonu
• znaleziska z okresu od V w. p.n.e. do V w. n.e.

Tuż po wejściu do muzeum można zobaczyć galerię ceramiki i innych znalezisk z sanktuariów położonych wokół Akropolu, m.in. Dionizosa, Afrodyty czy Asklepiosa. Pierwsze piętro muzeum to liczna okazy sztuki archaicznej, np. Kariatydy czy przedstawienia walki bogów z gigantami pochodzące ze Starej Świątyni, odkopanej w pobliżu Erechtejonu. Ostatnie piętro muzeum zawiera elementy rzeźbiarskiej dekoracji Partenonu. Pomieszczenie zostało zaprojektowane w taki sposób, że wymiarami odpowiada szerokości i długości świątyni.

Odwiedzający mogą tu zobaczyć fragmenty zewnętrznego i wewnętrznego fryzu Partenonu oraz tympanony świątyni. Pierwszy z nich przedstawia narodziny Ateny, a drugi walkę Ateny z Posejdonem o zwierzchnictwo nad Atenami.

W Muzeum Akropolu obowiązuję zakaz robienia zdjęć. Wejście do muzeum jest możliwe w poniedziałki w godzinach 9:00 – 16:00, od wtorku do niedzieli w godzinach 8:00 – 20:00, a w piątki od 8:00 do 22:00 (godziny dotyczą sezonu letniego, od 1 kwietnia do 31 października). Wejście jest płatne i wynosi 10 euro dla osoby dorosłej, 5 euro kosztuje bilet ulgowy (cennik letni).

Odeon Heroda Attyka

Odeon jest miejscem, które zobaczymy w drodze na Akropol. Został wzniesiony w 161 r. n.e. przez Heroda Attyka – nauczyciela cesarza Marka Aureliusza i sławnego w tamtejszej epoce bogacza, który w taki sposób uczcił pamięć ukochanej żony – Aspazji Regilli. Odeon można na widowni pomieścić aż 5 tys. osób. Obecnie odbywają się tutaj spektakle i koncerty w ramach Festiwalu Ateńskiego.

Areopag

Spacerując po Atenach można trafić na wiele ciekawych miejsc. Jednym z takich, które odkryłam przez przypadek był Areopag. Jest to surowa, marmurowa skała, na szczyt której prowadzą schody lub wydeptana ścieżka. Niewielkie wzgórze zostało poświęcone Aresowi – bogowi wojny oraz Eryniom – trzem boginiom zemsty. Mitologia mówi, że Ares, oskarżony o zabójstwo syna Posejdona, właśnie na tym wzgórzu został osądzony przez 12 bogów i ostatecznie uniewinniony.

W późniejszych czasach, na szczycie wzgórza zbierała się ateńska arystokracja. Areopagici mieli najwyższą władzę sądowniczą i polityczną w starożytnej Grecji. Z biegiem czasu i rozwoju demokracji, ich rola została mocno ograniczona. W starożytności Areopag służył także każdemu obywatelowi – jeśli ktoś miał coś ważnego do powiedzenia mógł stanąć na wzgórzu i przemówić.

Areopag odkryłam popołudniu i wydaje mi się, że jest to najlepsza pora na odwiedzenie tego miejsca, kiedy całe Ateny skąpane są w złocistym słońcu. Rozpościera się stąd widok na Akropol, starożytną agorą oraz wzgórze Likawitos.

Plaka

Plaka to stara dzielnica Aten, znajdująca się u stóp Akropolu. Przeszła etap renowacji i odzyskała dawny wygląd – zamknięto ruch uliczny na niektórych ulicach, otynkowano domy, a ulice uprzątnięto. To właśnie tutaj warto się zgubić w gąszczu uliczek lub zaułkach Anafiotiki – części bezpośrednio przylegającej do Akropolu.

Plaka kryje w sobie mnóstwo uroku, którego niekiedy nie dostrzeżemy na pierwszy rzut oka. W jej wnętrzu odkryjemy najciekawsze zabytki z osmańskiej przeszłości Aten. XV-wieczny Meczet Zdobywców (Fetije Dżami), wzniesiony na cześć sułtana Mehmeda II Zdobywcy, znajduje się na rzymskim forum. Jest jednym z najstarszych przykładów muzułmańskiej architektury, który niestety nie jest udostępniony dla turystów. Obecnie pełni funkcję magazynu archeologicznego.

Innym, ciekawym przykład architektury muzułmańskiej jest meczet Tzistarakisa (lub Dzisdaraki), znajdujący się na Platia Monastiraki. To właśnie tutaj mieści się kolekcja ceramiki Kyriazopoulosa. Wnętrze świątyni zostało odnowione, dlatego warto przyjrzeć mu się z bliska. Najbardziej efektowną i przyciągającą uwagę pamiątką po Turkach jest XVI-wieczny hammam, znajdujący się przy ulicy Kyrrestou, zwany Łaźnią Wiatrów. Tworzy ją labirynt odrestaurowanych pomieszczeń, w których panuje atmosfera Orientu.

Plaka obfituje także w muzea. Jednym z najbardziej znanych i najważniejszym jest Muzeum Greckiej Sztuki Ludowej, mieszczące się przy Kydathineon. W zbiorach można znaleźć kolekcję strojów regionalnych, wśród których np. stroje karnawałowe, używane podczas dodekimero (okresu składającego się z 12 dni, pomiędzy Bożym Narodzeniem a świętem Trzech Króli).

Niedaleko znaleźć można także Muzeum Dzieci, przeznaczone dla najmłodszych, w którym mogą do woli budować, niszczyć oraz malować. W cenę biletu wliczono także kombinezon. Muzeum Archeologiczne i Bizantyjskiej Paula i Alexandry Kanellopoulosów znajduje się w XIX-wiecznej rezydencji w Anafiotice. Wystawiona tu dzieła greckiej sztuki z różnych okresów, które zostały zgromadzone przez małżeństwo zapalonych kolekcjonerów. Na Place można także znaleźć Muzeum Instrumentów Ludowych, które mieści się w neoklasycystycznej rezydencji.

Monastiraki

Na północ od Akropolu znajduje się dzielnica Monastiraki. To jedna z najbardziej hałaśliwych i ciekawych dzielnic w całych Atenach. Graniczy z Plaką i wspólnie stanowi labirynt wąskich uliczek i zakamarków, w których niekiedy warto się zgubić. Znaleźć tutaj można wiele straganów z lokalnymi produktami i pamiątkami, mnóstwo restauracji i kawiarni, w których wypijemy słynne i bardzo popularne w Grecji fredo cappuccino.

Monastiraki to miejsce, które za czasów osmańskich było zamieszkiwane przede wszystkim przez Turków. Centrum dzielnicy stanowi plac Monastiraki, gdzie spotkamy nie tylko przechadzających się turystów, handlarzy czy miejscowych, ale także mnóstwo bezdomnych. To niestety smutny, ale bardzo popularny widok w całych Atenach.

Głównym i najbardziej charakterystycznym miejscem na całym placu jest meczet Tzisdarakis, zbudowany w XVIII wieku przez tureckiego dostojnika Mustafę Agasa, zwanego także Tzisdarakis. Niegdyś we wnętrzu budowli można było zobaczyć oryginalną kolekcję ceramiki Vassilisa Kyriazopoulosa, jednak od paru lat muzeum jest zamknięte.

Innym ciekawym obiektem na placu jest kościół Pantanassa, czyli trójnawowa bazylika zbudowana w X wieku. Kościół należał do żeńskiego klasztoru katolickiego.

Wzgórze Filopapposa

Wzgórze Filopapposa nazywane inaczej Wzgórzem Muz jest jedynym z ważniejszych punktów widokowych w całych Atenach. Znajduje się bardzo blisko Akropolu, dlatego spędzając weekend w mieście zdecydowanie warto się tu wybrać. Rozciąga się z niego przepiękny widok na Akropol. Poza samym widokiem, na wzgórzu znajdziemy mauzoleum Filopapposa – rzymskiego senatora i konsula. Wejście na wzgórze jest bezpłatne.

Wzgórze Likawitos

Innym wzgórzem, które warto odwiedzić jest Wzgórze Likawitos. Jest to najwyższe wzniesienie w całym mieście (277 m. n.p.m.), a widok stąd zapiera dech. Mimo że oddalone jest nieco od centrum to spacer nie zajmie dużo czasu. Tego dnia, kiedy zdecydowałam się odwiedzić to miejsce, w Atenach odbywał się maraton, więc spacer przez miasto był czystą przyjemnością, ponieważ większość ulic była pusta, a ruch kołowy wstrzymany, z racji biegu.

Warto wiedzieć, że na wzgórze Likawitos są dwie możliwości dostania się – wejście na pieszo, które nie jest w ogóle oznaczone, dlatego trudno je znaleźć lub wjazd kolejką. Kolejka znajduje się u zbiegu ulic Aristippou i Ploutarchou. Odjazdy odbywają się w godzinach 9:00 – 2:30 co 30 minut, a w szczycie sezonu co 10-15 minut. Wjazd kosztuje 5 euro w jedną stronę lub 7 euro w dwie strony. Niestety nie udało mi się znaleźć wspomnianego wcześniej wejścia, dlatego zdecydowałam się w jedną stronę wjechać kolejką, co było błędem. Z kolejki nie ma żadnych widoków (ponieważ jest w tunelu), a sam przejazd trwa mniej niż 2 minuty. Co prawda po wyjściu z niej, widok jest niesamowity!

Na szczycie wzgórza znajduje się także kościół Agios Georgios (św. Jerzego), wzniesiony w stylu cykladzkim, w miejscu, gdzie wcześniej znajdowała się prawdopodobnie świątynia Zeusa, a później kaplica Profitis Ilias (proroka Eliasza). Data budowy kościoła nie jest znana, jednak wiadomo, że został odnowiony z polecenia królowej Olgi, która ufundowała także tutejszą dzwonnicę.

Stadion Panatenajski

Jak zapewne pamiętasz z lekcji historii – Grecja to kolebka Olimpiady. Dlatego, jednym z ważniejszych obiektów w mieście, jest Stadion Panatenajski. Nazywany także „pięknym marmurem” – Kalimarmaro, ponieważ cała konstrukcja powstała z białego marmuru i została wzniesiona w miejscu ufundowanego w IV wieku p.n.e. drewnianego stadionu Heroda Attyka. To właśnie tutaj w starożytności odbywały się zawody atletów, które były częścią festiwalu panatenajskiego.

W 1869 roku, w trakcie wykopalisk archeologicznych, obiekt został znaleziony i gruntownie odnowiony, dzięki finansowemu wsparciu greckiego multimilionera Georgiosa Averofa. W 1896 roku obiekt ujrzał światło dzienne, podczas pierwszych, współczesnych igrzysk olimpijskich. Obecnie, co roku w listopadzie, znajduje się tutaj meta organizowanego w Atenach maratonu.

Świątynia Zeusa Olimpijskiego

Świątynia Zeusa Olimpijskiego to jedna z najbardziej znanych, antycznych świątyń. Jej budowa trwała 700 lat (!) i została prawdopodobnie zainicjowana przez Deukaliona, który w mitologii greckiej był odpowiednikiem biblijnego Noego. Po wielu latach i próbach dokończenia świątyni, budowa ostatecznie zakończyła się w 131 r. n.e. z inicjatywy cesarza Hadriana. Jej ówczesne wymiary wynosiły 110 metrów długości i 44 metry szerokości. W środku znajdował się posąg Zeusa ze złota i kości słoniowej oraz statua cesarza Hadriana.

Ani jeden, ani drugi posąg nie przetrwał próby czasu, podobnie jak sama świątynia. Obecnie na placu, gdzie wznosiła się budowla, znajduje się 16 ze 104 stojących tu niegdyś kolumn, z czego każda ma 17 metrów wysokości i daje jedynie wyobrażenie o wielkości tej świątyni. Wejście na teren jest płatne i kosztuje 6 euro, a bilet ulgowy można kupić za 3 euro.

Łuk Hadriana

Niedaleko Świątyni Zeusa, od strony ulicy Vasilissis Amalias, zobaczyć można ogromny Łuk Hadriana. Został wzniesiony w 131 r. n.e. na cześć cesarza Hadriana. Powstał z marmuru pentelickiego, a u jego szczytu znajdują się dwie inskrypcje. Po stronie Akropolu napis głosi: „To są Ateny, miasto Tezeusza”, a po drugiej stronie: „To miasta Hadriana, nie Tezeusza”. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że monument wyznaczał granicę Starych Aten – miasta Tezeusza i nowych Aten – miasta Hadriana. Łuk był niegdyś bramą wjazdową do zbudowanej nowej dzielnicy Aten, zwanej Hadrianoupolis. Jednak druga teoria związana z inskrypcją mówi, że Ateny to jedna całość – miasto założone przez Tezeusza, a odnowione przez Hadriana. Łuk posiada 18 metrów wysokości i 13 metrów szerokości. Nie sposób go nie zauważyć, podczas spacerów po stolicy Grecji.

Biblioteka Hadriana

Kolejnym miejscem, wybudowanym za czasów cesarza Hadriana, była Biblioteka. Powstała w 132 r. n.e., na terenie rzymskiego forum, które istniało od czasów Juliusza Cezara. Zakres działania biblioteki był o wiele szerszy, niż współczesne budowle tego typu. W gmachu, poza biblioteką, znajdowała się także szkoła filozoficzna oraz archiwum. Wejście do biblioteki prowadziło przez reprezentacyjną bramę, która prowadziła na wewnętrzny dziedziniec i dalej do prostokątnego budynku, w którym trzymano książki. Czasy bizantyjskie przyniosły zmiany i wewnętrzny budynek został zamieniony na kościół na planie czterolistnym. Dziś, od strony ulicy Areos, można podziwiać jedynie fasadę biblioteki, która zachowała się do czasów współczesnych.

Wejście do Biblioteki Hadriana jest płatne. Bilet normalny kosztuje 4 euro, a ulgowy 2 euro.

Rzymskie forum

Rzymskie forum to jedno z tych miejsc w Atenach, które koniecznie trzeba zobaczyć. Znajduje się na rogu ulic Poikilis i Epameinonta. Zostało wybudowane w czasach Oktawiana Augusta, w latach 19-11 p.n.e. Wówczas pełniło funkcję placu handlowego, który był uzupełnieniem greckiej agory. Droga na rzymskie forum prowadziła przez bramę Ateny Archegetis – posiadającą cztery kolumny doryckie i marmurowy front. Brama zachowała się do czasów współczesnych, w bardzo dobrym stanie.

Będąc na terenie Rzymskiego forum warto odwiedzić także Wieże Wiatrów. Ośmiokątna konstrukcja, wznosi się we wschodniej części kompleksu. Została zaprojektowana w I w. p.n.e. przez syryjskiego astronoma – Andronika z Kyrros. Wieża pełniła kilka funkcji – była wiatrowskazem, zegarem wodnym oraz zegarem słonecznym. Pod jej dachem dostrzec można płaskorzeźby, które przedstawiają personifikację ośmiu wiatrów. W starożytności żywioł ten był niezwykle istotny, ponieważ wskazywał, jaka jest sytuacja na morzu, a dzięki temu kupcy wiedzieli, gdzie spodziewać się dostaw.

Rzymskie forum, mimo że początkowo było tylko uzupełnieniem greckiej agory, to z czasem zyskało na znaczeniu. W czasach bizantyjskich wybudowano na tym obszarze kilka kościołów. W czasach tureckich funkcjonował tutaj bazar, a Wieża Wiatrów była miejscem tańców i medytacji. Renowacja rzymskiego forum rozpoczęła się w XIX wieku, a ostatecznie zakończyła w 2004 roku. Wejście jest płatne i bilet normalny kosztuje 6 euro, a bilet ulgowy 3 euro.

Plac Syntagma

Pisząc o miejscach, które warto zobaczyć w Atenach nie sposób nie wspomnieć o najbardziej rozpoznawalnym placu w całym mieście – placu Syntagma. Nazwa pochodzi o greckiego słowa syntagma czyli konstytucja i nawiązuje do 3 września 1843 roku, kiedy to Otto I proklamował pierwszą ustawę zasadniczą w Grecji.

Plac jest tętniącym życiem miejscem, w którego okolicy nie tylko znajdują się liczne kawiarnie czy knajpki, ale to właśnie tu odbywają się demonstracje (miałam okazję jedną zobaczyć, podczas mojego pobytu w Atenach) czy odjeżdżają tramwaje do Pireus lub autobus na lotnisko.

Na placu znajduje się także jeden z najważniejszych budynków ówczesnych Aten – parlament. Został wybudowany w latach 1836-1843 jako pierwsza rezydencja króla Grecji – Ottona I Bawarskiego. Przed parlamentem znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza, zaprojektowany przez Lazaradisa oraz Dimitriadisa i wybudowany w latach 20. XX wieku. Główną atrakcją tego miejsca jest honorowa zmiana warty. Najbardziej widowiskowa, z udziałem orkiestry wojskowej odbywa się w każdą niedzielę o godzinie 11:00.

Warto wiedzieć, że na placu swój koniec i początek ma autobus jadący na lotnisko – X95. Przejazd autobusem jest tańszy, ale i prostszy, ponieważ nie wymaga przesiadki tak, jak w przypadku metra.

Dzień, w który wracałam z Aten, postanowiłam spędzić na odwiedzeniu placu Syntagma i rozejrzenia się po najbliższej okolicy. Właśnie tak trafiłam do Ogrodów Narodowych, które znajdują się na tyłach parlamentu. Po krótkim spacerze doszłam do wniosku, że musi być to jeden z najładniejszych parków w całym mieście. Pierwotnie ogrody pełniły funkcję parku królewskiego. Zostały założone przez żonę Ottona I – królową Amalię, dla której marynarka wojenna zwoziła sadzonki z całego świata. Obecnie w parku rośnie około 500 gatunków roślin. Od 1974 roku ogród został udostępniony dla zwiedzających i zarówno mieszkańcy, jak i turyści chętnie odwiedzają to miejsce.

Spacerując po Ogrodach Narodowych warto zobaczyć także pałac Zappeion. Wybudowano go w latach 1874-1888 i obecnie jest miejscem, w którym odbywają się imprezy konferencyjne czy wystawiennicze. Odbyło się tutaj kilka szczytów Unii Europejskiej, w tym podpisanie umowy o przystąpieniu do UE 10 nowych państwa w 2004 roku (w tym Polska).